Podczas gdy jedni korzystają z uroków ferii zimowych, inni dopiero czekają na odpoczynek. Głowa do góry! Czas minie szybciej z bohaterami jednego z nowszych kursów dostępnych na naszej bezpłatnej platformie e-learningowej OSE IT Szkoła – „Przygody Profesora i N@tki, czyli jak mądrze korzystać z internetu”. Dziś w serii „Lekcja o cyberbezpieczeństwie” mamy dla Was i Waszych uczniów scenariusz do szóstego modułu kursu – „Bezpieczny komputer”. Porozmawiajcie o tym, jak chronić urządzenia, z których korzystamy na co dzień, oraz jak unikać cyberataków.

Zagrożenia w sieci, czyli co?

– Pamiętasz, że zimą dorośli przypominają ci o noszeniu czapki, szalika i rękawiczek? Wszystko dla twojego dobra – chcą chronić cię przed przeziębieniem. Podobnie jest z bezpieczeństwem w internecie: musimy zabezpieczyć swój komputer i telefon, byśmy mogli się nimi długo cieszyć i dobrze bawić. Bycie bezpiecznym to unikanie różnych niemiłych sytuacji – mówi Profesor, witając uczestników szóstego modułu kursu „Przygody Profesora i N@tki, czyli jak mądrze korzystać z internetu”.

Jakie niemiłe sytuacje ma na myśli? Ich definicje dzieci znajdą w minisłowniczku dostępnym w kursie:

• Wirus komputerowy – to taki program, który złośliwie niszczy lub zmienia zawartość komputera, co utrudnia potem korzystanie z niego. Przed jego szkodliwymi działaniami chroni program antywirusowy. Uwaga: trzeba go uaktualniać!
• Szkodliwe treści – to materiały znajdujące się na stronach internetowych, które nie są przeznaczone dla dzieci. Przedstawiają one np. przemoc lub coś innego, co może sprawić, że poczujemy się niedobrze. Czasami (ale nie zawsze) przed otwarciem takiej strony pojawia się ostrzeżenie, że mogą ją zobaczyć tylko osoby dorosłe.
• Utrata danych – to niemiła sytuacja, gdy zdjęcia, filmiki lub inne materiały znikną z telefonu czy komputera i nie można ich odzyskać.
• Nieuprawniony dostęp, czyli włamanie – sytuacja, gdy ktoś uzyska dostęp do naszych danych (np. zdjęć lub e-maili), choć mu na to nie pozwoliliśmy.

W szóstym module kursu dzieci poznają zagrożenia i uczą się je rozpoznawać. To bardzo ważne: ta wiedza może się przydać w każdej chwili! Zachęcamy Was jednak do pójścia o krok dalej – wykorzystajcie skorelowany z modułem scenariusz zajęć, który pomoże uświadomić młodym internautom, że to oni sami i ich działania są bronią przeciwko cyberatakom.

Tarcza ochronna

Powiedzcie uczniom, że ataki w sieci się zdarzają, ale możemy im zapobiegać, gdy przestrzegamy prostych reguł. Stwórzcie razem kodeks bezpiecznego internauty! Możecie zapisać w nim np. następujące zasady:

1. Będę stosować silne hasła wszędzie tam, gdzie wymagane jest logowanie. Nie będę dzielić się z nikim moimi danymi dostępowymi (wyjątkiem są tylko rodzice).
2. Na koniec pracy na urządzeniu lub przed wyjściem z serwisu internetowego będę pamiętać o wylogowaniu się.
3. Będę tworzyć kopie zapasowe swoich danych (zdjęć, filmików i innych cyfrowych pamiątek).
4. Nie zapomnę o aktualizowaniu programu antywirusowego.
5. Wymyślę symbol lub kod blokady ekranu mojego smartfona i będę korzystać z tego zabezpieczenia.

Zastanówcie się wspólnie, jakie jeszcze zasady mogłyby znaleźć się na tej liście.

Podczas zajęć ze scenariuszem do szóstego modułu kursu uczniowie będą mieli okazję przećwiczyć też tworzenie silnych haseł – takich, które łatwo zapamiętać, ale trudno odgadnąć. Hasło powinno być długie, unikatowe i nieoczywiste. Warto korzystać ze sprytnie zmienionych fraz (np. WlazłKostekNaMostekIStuka) i unikać prostych kombinacji liter i cyfr. Więcej podpowiedzi znajdziecie w broszurze „Jak budować silne hasła” opracowanej przez ekspertów z CERT Polska.

Mamy też pracę domową… dla Was. Przekażcie rodzicom uczniów (np. poprzez dziennik elektroniczny) informację o temacie zajęć realizowanych z uczniami i poinformujcie o możliwości zgłoszenia incydentów w sieci do zespołu CSIRT NASK poprzez formularz na stronie ncydent.cert.pl (incydent można zgłosić anonimowo) lub SMS wysłany na numer 8080. Dbałość o cyberbezpieczeństwo to zadanie dla nas wszystkich!

Warto zgłaszać wszystkie:

• podejrzane wiadomości e-mail/SMS (np. oszustwa phishingowe);
• próby oszustwa (np. fałszywe profile, sklepy internetowe);
• nielegalne treści w internecie (zgłoszenie trafi do zespołu Dyżurnet.pl);
• złośliwe oprogramowanie, błędy w aplikacjach lub oprogramowaniu;
• wszelkie inne niepokojące zdarzenia w sieci (np. próby nieuprawnionego logowania).

Zajrzyjcie z uczniami też do innych modułów kursu „Przygody Profesora i N@tki, czyli jak mądrze korzystać z internetu” i bądźcie bezpieczni!