Dziś w naszej serii przyglądamy się bliżej grom cyfrowym – zarówno w kontekście ich zalet, jak i potencjalnych zagrożeń. Grać czy nie grać? Pozwalać na to najmłodszym? Odpowiedzi na te pytania poszukajcie w naszych materiałach.

Dobra strona

Gry cyfrowe to jedna z najpopularniejszych form rozrywki – zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży. Nie ma się co dziwić, bo oferta dostępnych propozycji jest tak szeroka, że każdy bez trudu znajdzie w niej coś dla siebie. A potem… być może zanurzy się w wirtualny świat na wiele godzin.

Warto wspomnieć o tym, że za graniem nie stoją wyłącznie aspekty rozrywkowe. Wszystko zależy od tego, jakiego wyboru dokonamy.

- Gry cyfrowe bywają postrzegane jako szkodliwe zjadacze czasu – bierne, niewiele wnoszące zajęcie. W niektórych sytuacjach faktycznie tak jest, ale pamiętajmy, że na rynku są również dostępne gry strategiczne, przygodowe, zręcznościowe, sportowe, symulacyjne czy edukacyjne. To również od nas – dorosłych – zależy to, na co będzie poświęcało czas nasze dziecko i w jakim stopniu ten czas będzie spędzany jakościowo – mówi Anna Borkowska z NASK. – Dobrze dobrana gra może stanowić trening dla mózgu, wsparcie w rozwoju kreatywności i kompetencji społecznych, a także uczyć - myślenia strategicznego, wytrwałości i wielu innych umiejętności – dodaje ekspertka.

Tylko jak dokonać właściwego wyboru? Przede wszystkim – pamiętajcie, że to, co popularne nie zawsze jest najlepsze. Dlatego warto zgłębić dostępne propozycje i wspólnie z dzieckiem zdecydować, która będzie dla niego najlepsza.

Sprawdzajmy, czy gra, którą wkładamy do koszyka, nie zawiera szkodliwych treści, ani nie promuje agresywnych zachowań. Pomocna będzie klasyfikacja PEGI (ang. Pan-European Game Information). Składa się z dwóch elementów. Pierwszy to oznaczenia wiekowe, które określają, czy zawartość konkretnej gry nie wpłynie negatywnie na dziecko w danym wieku. Drugi to deskryptory treści - wskazują typ treści występujących w grze, np. przemoc, wulgaryzmy czy elementy hazardu. Oznaczenia PEGI dla danej gry można sprawdzić na pudełku lub np. za pomocą aplikacji. Koniecznie zwracajcie na to uwagę!

Nie zawsze kolorowo

Nie jest tajemnicą, że gry cyfrowe mogą szkodzić – i o tym także należy mówić. Negatywny wpływ na młodego gracza będą miały nie tylko nieodpowiednie treści, ale także nadmierny czas spędzany przed ekranem. Tu dochodzimy do higieny cyfrowej. O tym jak jest ważna przypominamy Wam regularnie.

Zaniedbanie tego aspektu, poprzez np. zbyt długi czas spędzany przed ekranem, może mieć szereg konsekwencji - zarówno tych fizycznych, jak i psychicznych. Taki styl życia sprzyja rozwojowi nadwagi, może przyczyniać się do wad postawy, a także powodować szereg dolegliwości somatycznych, takich jak m.in. bóle i zawroty głowy, zmęczenie wzroku czy niewyraźne widzenie.

Nie mniej istotne są skutki psychiczne. Nadmierna zależność od internetu, w tym uzależnienie od gier cyfrowych, to problem coraz częściej dotykający młodych ludzi. Jak temu zaradzić? Kluczowa jest edukacja.

Zarówno ta prowadzona w domu, jak i w szkole. O realnych skutkach nadużywania urządzeń cyfrowych powinniśmy mówić często i głośno.

Rolą rodziców jest właściwe zarządzanie czasem spędzanym online przez dzieci, w tym ustalanie zdrowych cyfrowych zasad. Jak to zrobić skutecznie? Przede wszystkim – wspólnie z dzieckiem. Porozmawiajcie i zastanówcie się nad tym, jakie rozwiązania będą najlepsze. Nie chodzi o to, aby wykluczać czas poświęcany na granie z planu dnia – wszyscy mamy prawo do rozrywki! Najważniejsze jest zbilansowanie aktywności online tymi offline.

Nauczyciele, higiena cyfrowa - też ta związana z graniem - to również dobry temat lekcji! Skorzystajcie z naszych materiałów i przekażcie swoim uczniom dawkę wiedzy, która pomoże im w codziennych cyfrowych wyborach.

Podpowiedź? Najmniej skuteczną metodą będzie ta związana z zakazami. Stawiajcie na rozwiązania pośrednie, które pokażą dzieciom i młodzieży, że ich potrzeby są dostrzegane i rozumiane. Granie jest ok! Jeśli tylko wybierzemy dobrze, zapanujemy nad czasem i będziemy świadomi zagrożeń.

Rozmawiajcie o tym, co w cyfrowym świecie może pójść nie tak. Aspektami, na które z pewnością należy zwrócić uwagę, również w kontekście gier, są znajomości zawierane online i udostępnianie innym informacji na swój temat, ale także ukryte płatności, które mogą pojawiać się w grach. Ostrożność i zasada ograniczonego zaufania to podstawa!

Kluczowa wiedza

Jeśli chodzi o materiały edukacyjne – jak zawsze, pomożemy! Polecamy Waszej uwadze:

• Poradnik „Nastolatki i gry cyfrowe”;
• Zapis webinaru „Gry komputerowe – dobra zabawa, rozwojowa szansa czy niebezpieczna rozrywka?”, dostępny w sekcji „Wykłady” na OSE IT Szkole.
• Plakat „Nadużywanie internetu i urządzeń ekranowych”;
• Zbiór felietonów „O cyfrowej higienie”;
• Poradnik „Offline znaczy zdrowiej. O cyfrowej higienie dla rodziców i wychowawców”.

Śledźcie nasze aktualności na ose.gov.pl oraz OSE IT Szkole i posty na Facebooku OSE – Ogólnopolska Sieć Edukacyjna, gdzie publikujemy aktualne informacje na temat naszych działań, w tym udostępnianych materiałów edukacyjnych.