Backup to nic innego jak kopia zapasowa danych, którą przechowujemy w innym miejscy niż oryginał. Wykonanie backupu daje szansę na odbudowanie naszych cyfrowych zasobów w przypadku nagłej awarii sprzętu, jego kradzieży lub zniszczenia. Ważne dane, niejednokrotnie gromadzone przez lata, mogą znajdować się na komputerach, smartfonach, tabletach, a nawet konsolach. Dokumenty, prywatne zdjęcia, filmy, e-maile, kontakty czy wydarzenia zapisane w kalendarzu można odzyskać dzięki zrobionej wcześniej kopii zapasowej. A zatem do dzieła!

Co, gdzie, jak?

Zanim zrobimy backup, należy podjąć kilka podstawowych decyzji: co kopiować, gdzie zapisywać swoje dane i jak często to robić.

W pierwszej kolejności warto zdecydować, co chcemy powielić. Istnieją dwie drogi: albo kopiujemy wybrane, ważne dla nas zasoby, albo robimy kopię wszystkiego – włącznie z systemem operacyjnym. Następnie musimy wybrać miejsce przechowywania kopii danych. Można je zapisać na fizycznym nośniku, np. na dysku zewnętrznym, lub w chmurze. W momencie wyboru chmury warto postawić na zaufanego dostawcę, który szyfruje przechowane dane lub stosuje silne uwierzytelnianie, np. dwustopniową weryfikację.

W przypadku urządzeń mobilnych (smartfonów) większość danych jest już przechowywana w chmurze, a cały proces ich archiwizowania może odbywać się automatycznie. Dzięki temu nasze informacje są bezpieczne, a migracja danych, np. podczas zmiany smartfona, przebiega sprawniej.

– W ostatnim czasie, w którym większość firm przeszła w całości lub częściowo na pracę zdalną, usługi chmurowe zyskały na popularności. Automatyzacja procesu tworzenia kopii, łatwość dostępu niezależnie od miejsca i bezpieczeństwo – to atuty, które przekonują przedsiębiorców i są doceniane przez pracowników – mówi minister Marek Zagórski pełnomocnik rządu ds. cyberbezpieczeństwa, sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. – Z takich usług warto korzystać także na prywatnych urządzeniach – dodaje.

A jak często tworzyć backup? Jako minimum zaleca się wykonywanie kopii zapasowych raz dziennie. W tym przypadku pomocne mogą być programy przeznaczone do tworzenia kopii zapasowych, dzięki którym np. nowe lub zmodyfikowane pliki automatycznie dodawane są do kopii zapasowej.

Testuj swój backup

Zrobienie backupu to połowa sukcesu. Musimy jeszcze mieć pewność, że zapisane dane uda się nam bez problemu odzyskać. Może się bowiem zdarzyć tak, że podczas backupu z jakiegoś powodu kopia nie zostanie utworzona lub proces ten zakończy się błędem, np. z powodu braku miejsca na dysku.

Aby mieć pewność, że nasze dane zostały prawidłowo zapisane, wystarczy wykonać prosty tekst: należy odzyskać plik i sprawdzić, czy jest on poprawny. Takie próby warto przeprowadzać regularnie i przed każdą większą operacją – modyfikacją systemową czy wymianą sprzętu na nowy. Przynajmniej raz w miesiącu warto też sprawdzić, czy nasz program do backupu na pewno działa, próbując otworzyć plik z kopii zapasowej.

Zasada 3-2-1

Szczególnie przezorni mogą zastosować się do zasady 3-2-1, która daje gwarancję stworzenia silnych kopii zapasowych. W myśl tej zasady każda z cyfr oznacza konkretną praktykę:

  • Trzy: Jeśli coś jest szczególnie cenne i warte zachowania, przechowuj oryginał i dwie kopie zapasowe.
  • Dwa: Używaj różnych rodzajów nośników dla dwóch kopii zapasowych. Jeśli musisz użyć tych samych nośników dla każdej kopii, postaraj się, aby pochodziły od innego producenta. Powinno to zminimalizować ryzyko wad produkcyjnych.
  • Jeden: Przechowuj jedną kopię danych poza lokalizacją, w której znajdują się oryginalne pliki.

Warto, by każdy użytkownik urządzeń cyfrowych wyrobił w sobie nawyk robienia kopii zapasowej danych z urządzenia. To proste i w gruncie rzeczy mało kosztowne rozwiązanie sprawi, że nasze dane będą bezpieczne, niezależnie od losowych zdarzeń.

Dowiedz się więcej o backupie ze strony Cyfryzacja KPRM, a także z biuletynu „OUCH!”, który ukazuje się w ramach współpracy CERT Polska i SANS Institute.

Inne aktualności

Zobacz więcej

Temat lekcji: patostreamy

26.06.2025

Patostreamy – choć bardzo szkodliwe – są obecne w sieci i stale znajdują szerokie grono odbiorców. Z czego to wynika i jak walczyć z tym zjawiskiem? Sprawdźcie.

Temat lekcji: manipulacje w sieci i teorie spiskowe

13.06.2025

Nikt z nas nie jest w pełni odporny na dezinformację, ale młodzi ludzie, z racji wieku, ulegają jej najczęściej. Skorzystajcie z materiałów dostępnych na OSE IT Szkole i pomówcie z uczniami o teoriach spiskowych i manipulacjach!

Programowanie dla każdego

06.06.2025

Już wkrótce – bo 8 czerwca – Dzień Informatyka. To dobra okazja, by zastanowić się, jak najlepiej przygotować dzieci do życia w świecie, który z roku na rok staje się coraz bardziej cyfrowy.

Kursy wybrane dla Ciebie

Wybierz poziom edukacyjny i sprawdź spersonalizowane rekomendacje kursów.