W internecie możemy się natknąć na różnego rodzaju treści – zarówno te wartościowe, jaki i takie, które wywołają w nas negatywne emocje: sprawią, że będziemy przygnębieni, zaniepokojeni, poczujemy się niekomfortowo. Czym są szkodliwe treści online, jak oddziałują na młodych odbiorców, jak ustrzec dzieci i młodzież przed kontaktem z takimi materiałami? W kolejnym artykule z serii „Włącz dźwięk – eksperci OSE radzą” przypominamy webinar „Szkodliwe treści w internecie”. Gotowi na solidną porcję wskazówek?

Szkodliwe treści, czyli jakie?

Internet stał się nieodłącznym towarzyszem naszych codziennych aktywności. Choć łatwy dostęp do sieci niesie za sobą wiele korzyści, nie możemy zapominać także o potencjalnych niebezpieczeństwach, na jakie narażeni są zwłaszcza młodsi użytkownicy. Pamiętajmy, że dzieci potrzebują wsparcia dorosłych w odkrywaniu wirtualnej przestrzeni – mądrych przewodników, towarzyszy, którzy pokażą, co wolno i warto, a czego nie powinno się robić w internecie. Bez tego młodzi internauci są narażeni na różne ryzykowne sytuacje, z jakimi mogą się spotkać w sieci: cyberprzemoc, niebezpieczne relacje, a wreszcie kontakt ze szkodliwymi lub nielegalnymi treściami.

– Szkodliwe treści mogą negatywnie zmienić życie dzieci. Sprawiają, że dzieci zaczynają patrzeć na świat przez czarny filtr. To treści związane z pornografią, przemocą i wulgaryzmami, nawołujące do nienawiści, agresji wobec pewnych grup osób. To też treści, które podpowiadają dzieciom, jak zrobić coś niebezpiecznego – wszelkiego rodzaju challenge, patostreamy. To treści, przed którymi naprawdę chcemy ochronić nasze dzieci – mówiła podczas webinaru „Szkodliwe treści w internecie” Anna Rywczyńska, ekspertka ds. profilaktyki cyberzagrożeń w NASK.

Czym grozi kontakt ze szkodliwymi treściami?

Kontakt ze szkodliwymi treściami może nieść dla dzieci i młodzieży wiele nieprzyjemnych skutków: wpływa na ich kształtującą się psychikę, zachowanie, odczuwanie lęku, obniżenie nastroju czy przekonania na temat obrazu świata. Warto wiedzieć, że szkodliwe treści, zwłaszcza oglądane często, potrafią doprowadzić do zobojętnienia i znieczulenia odbiorcy na patologiczne, agresywne zachowania, a wręcz zachwiać osobowością młodych ludzi.

– Choć wydaje się, że na szkodliwe treści można trafić wyłącznie intencjonalnie, to jednak okazuje się, że dzieci zapoznają się z nimi przypadkowo, np. podczas wyszukiwania czegoś w sieci. Źródłem niebezpiecznych materiałów nierzadko są też linki pochodzące z nieznanych źródeł, wyskakujące okienka reklamowe, jak również wiadomości przesyłane przez rówieśników – tłumaczyła Anna Rywczyńska.

Obejrzyjcie koniecznie cały webinar „Szkodliwe treści w internecie”, z którego dowiecie się więcej o niebezpiecznych materiałach dostępnych w sieci:

Jak chronić dzieci i młodzież przed dostępem do szkodliwych treści?

Nie ma niestety jednej uniwersalnej wskazówki, która pomoże Wam – rodzicom i nauczycielom – ustrzec młodych internautów prze wszystkimi niebezpieczeństwami wirtualnego świata. Jedno jest pewne: na pierwszym miejscu powinniście postawić wszelkie działania profilaktyczne, które pomogą Wam zbudować dobre relacje z dziećmi. Rozmawiajcie o tym, co i dlaczego interesuje Wasze dzieci i uczniów online, pokazujcie im, jak bezpiecznie korzystać z internetu. Nie unikajcie trudnych tematów, wysłuchujcie wątpliwości dziecka i upewniajcie je, że może zwrócić się do Was zawsze wtedy, gdy w sieci natknie się na coś, co je wystraszy lub zaniepokoi.

Niezmierne ważne jest także ustalenie wspólnych zasad korzystania z internetu. Przyda się tutaj w pełni bezpieczna aplikacja ochrony rodzicielskiej mOchrona – bezpłatne narzędzie OSE, które skutecznie pomaga w zdiagnozowaniu potencjalnych problemów i zagrożeń, a także w odpowiednim reagowaniu na nie.

Dowiedzcie się więcej o aplikacji mOchrona i zainstalujcie ją na swoich urządzeniach już dziś!

Jak zareagować?

Jeśli doszło do kontaktu dziecka ze szkodliwymi materiałami – reagujcie! Otoczcie je opieką, wysłuchajcie, okażcie wsparcie i przede wszystkim: nie oceniajcie. Pamiętajcie, że niektóre szkodliwe treści mogą być dla młodych internautów bardzo ciekawe i ekscytujące. Zamiast krytykować, wytłumaczcie, że to, co oglądamy w internecie, często ma niewiele wspólnego z prawdziwym życiem.

Choć nie wszystkie szkodliwe treści są nielegalne, to rozpowszechnianie niektórych z nich jest niezgodne z prawem. Jeśli zetkniecie się w sieci z materiałami związanymi np. z seksualnym wykorzystywaniem dzieci, zgłaszajcie takie przypadki na policję. Możecie skorzystać też ze wsparcia ekspertów z zespołu Dyżurnet.pl.

Przede wszystkim edukacja!

Szkołom, nauczycielom i rodzicom nie uda się usunąć z internetu wszystkich niebezpiecznych treści. Możliwe jest jednak minimalizowanie skutków dziecięcych kontaktów z tymi materiałami.

Aby dowiedzieć się więcej o szkodliwych treściach i innych cyberzagrożeniach, skorzystajcie z materiałów edukacyjnych na naszej bezpłatnej platformie e-learningowej OSE IT Szkoła. Czekają tam na Was e-kursy, wykłady wideo, poradniki i inne publikacje, które pomogą lepiej zrozumieć świat internetu i rządzące nim mechanizmy.