Skoro dziś poniedziałek, to znaczy, że czas na kolejny odcinek „ABC cyberbezpieczeństwa”. Jesteśmy już w połowie naszej serii, w której przybliżamy Wam ważne pojęcia z zakresu nowych technologii i bezpieczeństwa online, jednak nie martwcie się – jeszcze nie raz Was zaskoczymy!

LAN

Być może nie zawsze zdajemy sobie z tego sprawę, ale LAN towarzyszy nam na co dzień. Czym jest? To lokalna sieć komputerowa (ang. Local Area Network). To taki typ połączenia, który umożliwia współpracę komputerów i urządzeń peryferyjnych (np. drukarek czy tablic multimedialnych) na danym obszarze – nie większym niż kilometr (sieci o większym zasięgu noszą nazwę WAN – rozległa sieć komputerowa, ang. Wide Area Network).

Dobrym przykładem sieci LAN są choćby sieci szkolne budowane w ramach Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej (OSE). Taki typ połączenia stosują także bezprzewodowe drukarki, smartfony, laptopy czy inne urządzenia korzystające z jednej sieci. Można mówić o trzech typach sieci LAN: bezprzewodowej (WLAN), przewodowej i wirtualnej (VLAN). Najpopularniejszymi technologiami używanymi do budowy sieci LAN są Ethernet oraz Wi-Fi.

Aby możliwe było stworzenie sieci LAN (również w domu, gdy korzystamy z kilku urządzeń podłączonych do internetu), konieczny jest router bądź switch podłączony do gniazdka telefonicznego. Później wystarczy jedynie połączyć z nimi komputer, skonfigurować ustawienia i… gotowe!

Szczegółowe informacje o typach sieci oraz sposobach dbania o ich bezpieczeństwo znajdziecie w webinarze „Bezpieczni w sieci z OSE – Internet bez tajemnic”, w którym wzięli udział nasi eksperci techniczni. Zapraszamy do oglądania!

Likejacking

W świecie mediów społecznościowych często wiele zależy od „polubień” (ang. like). Lubimy zdjęcia i posty naszych znajomych, zostawiamy „lajki” też na fanpage’ach celebrytów, instytucji i miejsc. Wydawałoby się, że to po prostu miły gest, oznaka sympatii albo wyraz uznania. Okazuje się, że nie zawsze…

Bywa, że „polubienia” wykorzystywane są przez cyberoszustów, którzy próbują zwiększyć oglądalność wybranych profili, aby otrzymywać korzyści z umieszczonych tam reklam. Próbują zainteresować jak największą liczbę internautów szokującą wiadomością lub bardzo atrakcyjnym materiałem. Ci, którzy połkną haczyk, zostają przekierowani na stronę, gdzie rzekomo znajdą szczegółowe informacje. Zobaczą jednak nie zawartość, której się spodziewają, ale spreparowaną stronę z niewidoczną ramką, aktywującą się razem z kliknięciem. Efektem jest zmiana ustawień konta użytkownika.

Co się stanie, gdy klikniemy w jakikolwiek przycisk lub obrazek na tej stronie? Nasz profil w mediach społecznościowych zostanie zainfekowany. Konto może stać się widoczne dla wszystkich (a więc dojdzie do zmiany ustawień prywatności), na tablicy pojawi się post o tym, że lubimy fałszywą stronę, a do naszych znajomych trafi spam. Co więcej – pechowe kliknięcie może uruchomić instalację aplikacji, która będzie próbować wyłudzać pieniądze, pobierać inne szkodliwe oprogramowanie i wciąż rozprzestrzeniać się wśród osób z naszej listy znajomych.

Co zrobić, by nie paść ofiarą tego oszustwa, zwanego likejackingiem? Przede wszystkim nie możemy bezrefleksyjnie klikać we wszystkie linki, nawet jeśli pozornie wydają się ciekawe albo polecą je nam znajomi. Uważajmy też na wszystkie sensacyjne informacje, które widzimy w swoich mediach społecznościowych. Czujność przede wszystkim!

Link

W świecie internetu pewnie nikomu nie trzeba przedstawiać linków – odnośników, dzięki którym, po kliknięciu, w ułamku sekundy przenosimy się pod dany adres w sieci. Linki, czyli inaczej mówiąc: hiperłącza, wykorzystują protokoły http lub https (w zależności od tego, czy strony są szyfrowane). Te internetowe odsyłacze albo występują w postaci adresu strony, albo mogą być ukryte pod innym tekstem (ang. anchor text).

Korzystanie z linków bardzo przyspiesza wymianę informacji oraz rozpowszechnianie wiadomości w internecie, a przede wszystkim ułatwia sprawny dostęp do zasobów online. Jednak czy wszystkie hiperłącza są bezpieczne? Niestety nie. Rozsyłanie linków, które pobierają złośliwe oprogramowanie i w efekcie prowadzą do zainfekowania urządzenia lub utraty danych osobowych czy pieniędzy, to częsta metoda stosowana przez cyberprzestępców. Uważajmy na wszystkie podejrzane linki: zawierające nietypowe kombinacje znaków czy literówki. Często możemy otrzymać je np. od rzekomej firmy kurierskiej żądającej dopłaty za paczkę. Jeśli link, który dostaniemy (nawet od znajomego!), prowadzi do systemu elektronicznych płatności – nie klikajmy w niego. To najskuteczniejsza obrona przed oszustwem!

Login

Gdy zakładamy internetowe konta – np. w mediach społecznościowych czy sklepach internetowych – pierwszą informacją, jaką musimy podać, jest nasz login. To swoisty identyfikator użytkownika sieci lub systemu komputerowego. Swoją nazwę możemy wymyślić sami (np. dodając cyfry czy znaki do imienia lub pseudonimu), często jest nią np. adres e-mail lub jego początkowa część.

Login będziemy wpisywać za każdym razem podczas logowania do danego systemu, razem z hasłem. Sam kształt loginu nie wpływa na nasze bezpieczeństwo w sieci, warto jednak pamiętać, by nie zapisywać nigdzie loginów ani nie przekazywać ich nikomu. Znając login, cyberoszuści mogą spróbować włamać się do naszych kont, korzystając z funkcji „nie pamiętam hasła”.

A skoro jesteśmy już przy hasłach, warto przypomnieć sobie zasady tworzenia silnych zabezpieczeń. Pisaliśmy o nich w aktualnościach „ABC cyberbezpieczeństwa: H” oraz „Silne hasło to podstawa!”. Zapoznajcie się z nowymi rekomendacjami CERT Polska w zakresie tworzenia haseł i zabezpieczajcie wszystkie swoje konta!

Lootbox

Kto z nas nie męczył się długo z przejściem trudnego poziomu w grze i nie marzył o wsparciu wirtualnych mocy? Można próbować do skutku, można jednak skorzystać ze wsparcia – dodatkowych skrzynek, zawierających losowo dobrane przedmioty czy inne pomoce ułatwiające rozgrywkę. To lootboxy (ang. loot – łup i box – skrzynka). Takie bonusy można kupić za monety zgromadzone w grze lub za realne pieniądze – za pomocą mikropłatności.

Lootboxy sprawiają, że gra staje się bardziej angażująca, a co za tym idzie: uzależniająca. Okazuje się bowiem, że działają tu te same mechanizmy co w przypadku hazardu i gier kasynowych. Choć mikropłatności wydają się pozornie niegroźne, niska z początku kwota zachęca do kupowania kolejnych skrzynek z bonusami. W efekcie może się nawet okazać, że za dodatkowe pomoce zapłacimy więcej niż za nową grę…

Więcej informacji o lootboxach oraz jasnych i ciemnych stronach gier komputerowych znajdziecie m.in. w poradniku dla rodziców „Nastolatki i gry cyfrowe” oraz w aktualnościach „Grać czy nie grać? Oto jest pytanie” i „Gra pod choinkę? Poradnik świętego Mikołaja”. 

Na dziś to już wszystko, wypatrujcie środowego odcinka naszego „ABC cyberbezpieczeństwa” z hasłami na M!