W kolejnym odcinku serii „Lekcja o cyberbezpieczeństwie” bierzemy na tapet scenariusz z naszego bezpłatnego kursu dla najmłodszych „Internetowa szkoła słonia Spacjusza”. Tym razem przyjrzymy się nie zawsze bezpiecznym znajomościom z sieci. O tym, że nie każdy, kogo poznajemy online, jest naszym przyjacielem, warto rozmawiać już z najmłodszymi dziećmi!

Czy my się znamy, czyli jak rozmawiać z uczniami o znajomościach online

„Nie możemy zawsze wierzyć w to, co widzimy w sieci. Zdarza się, że ktoś tylko udaje naszego przyjaciela. Dlatego zawsze trzeba być ostrożnym” – mówi słoń Spacjusz. Można powiedzieć, że ostrożność to jeden z ważniejszych kluczy do naszego cyfrowego bezpieczeństwa.

Każde dziecko (i młodsze, i starsze) powinno znać zasady nawiązywania znajomości w sieci i reagowania na kontakt z nieznajomymi. O wszystkim dowiedzą się z trzeciego modułu kursu „Internetowa szkoła słonia Spacjusza” – „Znajomi i nieznajomi w internecie” i zajęć według naszego scenariusza. Przede wszystkim muszą mieć świadomość, że nie wszyscy, którzy będą próbowali rozpocząć z nimi rozmowę, mają dobre intencje.

Wiemy, że rozmowy z uczniami na ten temat mogą być trudne. Bo jak pokazać skutki ryzykownych kontaktów i jednocześnie nie wystraszyć dzieci? Uwaga! Lepiej tłumaczyć, na czym polegają dobre, zdrowe relacje w sieci, pokazywać oczekiwane i pożądane zachowania, niż wymieniać potencjalne konsekwencje łamania reguł.  Straszenie skutkami nie jest skuteczną strategią profilaktyczną!

Zasady bezpiecznych kontaktów

Słoń Spacjusz w naszym kursie wskazuje dzieciom zasady, których powinny przestrzegać, nawiązując kontakty z innymi osobami przez internet. Dla przypomnienia:

1. Korzystam z internetu pod opieką lub w towarzystwie dorosłego – również wtedy, gdy chcę porozmawiać z kimś np. na czacie czy komunikatorze.
2. Zanim skontaktuję się przez internet z obcą osobą, muszę zapytać o zgodę rodzica lub opiekuna.
3. W internecie mogę kontaktować się tylko z osobami, które znam ze świata offline.
4. Jeżeli ktoś nieznajomy spróbuje skontaktować się ze mną przez internet, za każdym razem muszę zgłosić to komuś dorosłemu: rodzicowi, opiekunowi lub nauczycielowi.

Uczniowie, którzy znają te reguły i stosują się do nich podczas swoich internetowych przygód, są w mniejszym stopniu narażeni na różnego rodzaju niebezpieczeństwa (agresję i przemoc, szkodliwe treści, manipulację czy uwiedzenie, tzw. child grooming).

Więcej porad i propozycje ćwiczeń do przeprowadzenia z dziećmi znajdziecie w scenariuszu do trzeciego modułu kursu „Internetowa szkoła słonia Spacjusza” – zajrzyjcie tam koniecznie!

Niezmiernie ważna jest tutaj też rola dorosłych, których zadaniem jest towarzyszenie dzieciom w internecie, w tym udzielanie im zgody na korzystanie z urządzeń podłączonych do sieci. Może to będzie jeden z tematów podczas kolejnego spotkania z rodzicami?

Wszyscy jesteśmy bezpieczni w internecie

Pamiętajcie, że każdy z nas powinien pamiętać o zasadach bezpiecznych kontaktów w sieci. Wszyscy, którzy korzystają z różnych form komunikacji – e-maili, czatów, komunikatorów – muszą zachować szczególną ostrożność! Każdy moment jest dobry, by upewnić się, że pamiętamy o podstawowych regułach:

1. Czujność zawsze popłaca. Uważajcie na wszelkie podejrzane wiadomości: z jednej strony niechciane, przesyłane przez obcych, ale również te od znajomych – nietypowe i zawierające dziwnie wyglądające linki. Nie podawajcie ich dalej, nie otwierajcie załączników, nie klikajcie w odnośniki.
2. Z kim mam do czynienia? Zawsze sprawdzajcie, czy nadawca dziwnej wiadomości wysłał ją intencjonalnie. Wystarczy krótki telefon do znajomego, by upewnić się, że dostaliśmy wiadomość od niego, a nie np. internetowego złodzieja.
3. Przezorny zawsze ubezpieczony. Pamiętajcie o silnych zabezpieczeniach swoich kont – haśle i uwierzytelnianiu dwuskładnikowym. Nigdy nie podawajcie nikomu swoich danych logowania do poczty elektronicznej i innych serwisów!
4. Uwaga, nieznajomy! Nie przyjmujcie zaproszeń od obcych osób i co jakiś czas weryfikujcie listę znajomych – upewniajcie się, że są to osoby, które faktycznie znacie.
5. Ustawienia prywatności. Sprawdzajcie, kto może oglądać nasze relacje, zdjęcia i posty, w razie potrzeby modyfikujcie ustawienia prywatności w serwisach.

Lekcja o cyberbezpieczeństwie

Jeśli szukacie pomysłów na inne zajęcia dotyczące bezpieczeństwa w sieci, sięgnijcie do innych tekstów z naszej serii „Lekcja o cyberbezpieczeństwie”. Ostatnio przypominaliśmy Wam nasze scenariusze dotyczące FOMO w kontekście nadużywania smartfona i mediów społecznościowych oraz bezpiecznych kontaktów online, ochrony przed cyberzagrożeniami, prywatności w sieci i różnic między światem online i offline.

Z kolejnymi propozycjami wracamy do Was co wtorek – zaglądajcie do naszych aktualności na Facebooka OSE – Ogólnopolska Sieć Edukacyjna. Do zobaczenia!