OSE IT Szkoła Strona główna
  • Zobacz wszystkie
    • OSE IT Szkoła Algorytmika i programowanie
      5 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Cyberbezpieczeństwo
      34 kursy OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Cyfrowa higiena
      11 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Edukacja medialna
      2 kursy OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Fizyka
      13 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Multimedia, grafika i technologie internetowe
      1 kurs OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Szachy
      3 kursy OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Sztuczna inteligencja
      9 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Algorytmika i programowanie
      34 kursy OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Bazy danych
      12 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Bezpieczeństwo systemów informatycznych
      5 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Biologia i chemia
      7 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Cyberbezpieczeństwo
      5 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Edukacja medialna
      9 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Fizyka
      10 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła ICT English
      1 kurs OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Matematyka
      5 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Multimedia, grafika i technologie internetowe
      24 kursy OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Prawo internetu
      8 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Sieci komputerowe
      17 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Szachy
      3 kursy OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Sztuczna inteligencja
      27 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Tendencje w rozwoju informatyki
      13 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Algorytmika i programowanie
      37 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Bazy danych
      12 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Bezpieczeństwo systemów informatycznych
      5 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Biologia i chemia
      7 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Cyberbezpieczeństwo
      38 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Cyfrowa higiena
      11 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Edukacja medialna
      9 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Fizyka
      22 kursy OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła ICT English
      1 kurs OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Matematyka
      5 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Multimedia, grafika i technologie internetowe
      25 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Prawo internetu
      8 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Sieci komputerowe
      17 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Szachy
      3 kursy OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Sztuczna inteligencja
      27 kursów OSE IT Szkoła
    • OSE IT Szkoła Tendencje w rozwoju informatyki
      13 kursów OSE IT Szkoła
  • Zobacz także

  • Aktualności
  • O portalu
  • Materiały
    • Wykłady
      Publikacje
      Wideo
      Program edukacyjny „Przyszłość jest dziś”
  • Konkursy
  • Kontakt

Temat lekcji: ryzykowne działania w sieci

16.01.2025

Dzieci spędzają coraz więcej czasu w sieci. Niestety, online podejmują też wiele ryzykownych działań. Jak rozmawiać z uczniami o bezpieczeństwie w cyfrowym świecie? Skorzystajcie z naszych bezpłatnych materiałów edukacyjnych!

Internet i urządzenia cyfrowe w rękach młodych ludzi to z jednej strony szansa na rozwój, zdobycie wiedzy i nowych kompetencji, a z drugiej – źródło zagrożeń. Na co zwracać szczególną uwagę w dobie powszechnego dostępu do urządzeń mobilnych i rozwoju sztucznej inteligencji? Podpowiedzi znajdziecie w materiałach przygotowanych przez ekspertów Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej (OSE).

Szkodliwe treści, niebezpieczne zachowania

Z badania EU Kids Online wynika, że dzieci i nastolatki stykają się w sieci ze szkodliwymi treściami. Ponad 40% badanych w ciągu roku widziało w internecie krwawe, brutalne obrazy, było świadkiem hejtu, oglądało sceny ukazujące zażywanie narkotyków, miało kontakt z zagrażającymi zdrowiu ekstremalnymi dietami, a ponad 30% zetknęło się z treściami związanymi z samouszkodzeniami czy wskazówkami, jak zrobić sobie krzywdę (Pyżalski i in., 2019). Z kolei badania NASK „Nastolatki 3.0” wskazują, że młodym trudno jest ocenić, czy treści, na które trafiają w sieci, są bezpieczne i prawdziwe. Co szósty nastolatek nie jest też w stanie stwierdzić, czy dany materiał jest wulgarny bądź nacechowany przemocą (Lange, 2023).

Oprócz oglądania w sieci szkodliwych treści młodzi podejmują też ryzykowne zachowania, które mogą stwarzać realne niebezpieczeństwo. Biorą udział w popularnych, internetowych wyzwaniach (challenge’ach), spotykają się z osobami poznanymi w sieci, grają w gry zawierające elementy hazardowe (np. możliwość zakupu loot boxów) czy dzielą się z innymi swoimi intymnymi materiałami (sexting).

Nowe zagrożenia?

Wraz z rozwojem technologii rośnie też katalog zagrożeń. Eksperci wskazują na ciemną stronę sztucznej inteligencji i jej rolę w generowaniu szkodliwych treści – przykładowo fałszywych, nagich zdjęć, które mogą stać się narzędziem cyberprzemocy i posłużyć do szantażu (sextortion).

Podczas Kongresu OSE 2024 Marta Witkowska, ekspertka ds. edukacji cyfrowej w NASK, zwróciła też uwagę na inne niebezpieczne trendy i zachowania, np. związane z udostępnianiem na zamkniętych grupach materiałów ukazujących różne formy samouszkodzenia jako sposobu na radzenie sobie z trudnymi emocjami. Ekspertka przybliżyła też zjawisko digital self-harm (określanego jako self-cyberbullying lub autotrolling), czyli publikowania w sieci nienawistnych, obraźliwych treści skierowanych przeciwko sobie w celu uzyskania uwagi, sympatii i wsparcia internautów. Ponadto wskazała, że osoby angażujące się w digital self-harm są bardziej narażone na pojawienie się myśli samobójczych i podjęcie próby samobójczej.

Warto pamiętać, że nastolatki ze względu na wciąż rozwijający się mózg, nie zawsze są w stanie przewidzieć skutki podejmowania ryzykownych działań. – Ich kora przedczołowa jest jeszcze słabo rozwinięta, w związku z tym nie radzą sobie tak dobrze jak dorośli z hamowaniem impulsów, podejmowaniem decyzji, wnioskowaniem na temat konsekwencji decyzji, myśleniem skutkowo-przyczynowym. Czasami po prostu nie możemy też wymagać, aby dzieci były w stanie czemuś się oprzeć, podjąć racjonalne, logiczne decyzje, właściwie oszacować ryzyko – właśnie z powodu poziomu ich rozwoju – mówiła Marta Witkowska podczas Kongresu OSE 2024.

Zachęcamy do obejrzenia transmisji z wystąpień z Kongresu OSE 2024:

Nauka z OSE IT Szkołą

Jak przeciwdziałać podejmowaniu przez dzieci i młodzież ryzykownych zachowań w sieci? Warto postawić na edukację! Uczmy skutków angażowania się w niebezpieczne działania, krytycznego podejścia do treści publikowanych w sieci czy budowania odporności psychicznej na trendy i zachowania, które łamią normy społeczne.

Na naszej platformie e-learningowej OSE IT Szkoła znajdziecie bezpłatne materiały edukacyjne na temat bezpieczeństwa w sieci. Szczególnie polecamy kursy, poradniki, gotowe scenariusze zajęć, webinary, które dotyczą podejmowania ryzykownych zachowań związanych z dzieleniem się swoimi intymnymi materiałami czy kontaktami „w realu” z nieznajomymi poznanymi online.  

Nauczycieli zachęcamy do skorzystania z:

  • poradnika dla nauczycieli „Sexting i nagie zdjęcia w sieci”;
  • scenariusza zajęć profilaktycznych „Decyzja. Ryzykowne zachowania w internecie: sexting”dla uczniów szkół ponadpodstawowych;
  • infografik dotyczących zjawiska sextingu;
  • webinaru eksperckiego „Sexting i nagie zdjęcia w sieci – profilaktyka i reagowanie”;
  • kursu e-learningowego „Przygody Profesora i N@tki, czyli jak mądrze korzystać z internetu”– moduł 2 „Znajomi i nieznajomi” wraz ze scenariuszem zajęć;
  • scenariusza lekcji „Złota rybka i niebezpieczne kontakty online” dla uczniów klas 5–6 szkoły podstawowej.

Jesteście ciekawi, po jakie materiały edukacyjne warto jeszcze sięgnąć? W kolejnym tekście z cyklu „Temat lekcji” podpowiemy, gdzie znaleźć wiedzę na temat gier cyfrowych. Śledźcie nasze aktualności na OSE IT Szkole i posty na Facebooku OSE – Ogólnopolska Sieć Edukacyjna, gdzie zamieszczamy aktualne informacje na temat naszych działań.

Źródła:

Lange R. (red.), (2023), „Nastolatki 3.0. Raport z ogólnopolskiego badania uczniów i rodziców”, Warszawa: Państwowy Instytut Badawczy NASK [online, dostęp dn. 7.01.2025].

Pyżalski J., Zdrodowska A., Tomczyk Ł., Abramczuk K., (2019), „Polskie badanie EU Kids Online 2018. Najważniejsze wyniki i wnioski”, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM [online, dostęp dn. 7.01.2025].

Inne aktualności

Zobacz więcej

Za nami kolejny dobry rok szkolny!

27.06.2025

2 tys. nauczycieli w projekcie OSEhero i 2468 ich inicjatyw, 2,5 tys. uczestników Kongresu OSE 2024, 31 nowych materiałów edukacyjnych, 5,5 tys. warsztatów w ramach „Szkoły międzypokoleniowej” – to tylko kilka liczb, którymi możemy opisać rok szkolny 2024/2025 w OSE.

Temat lekcji: patostreamy

26.06.2025

Patostreamy – choć bardzo szkodliwe – są obecne w sieci i stale znajdują szerokie grono odbiorców. Z czego to wynika i jak walczyć z tym zjawiskiem? Sprawdźcie.

Temat lekcji: manipulacje w sieci i teorie spiskowe

13.06.2025

Nikt z nas nie jest w pełni odporny na dezinformację, ale młodzi ludzie, z racji wieku, ulegają jej najczęściej. Skorzystajcie z materiałów dostępnych na OSE IT Szkole i pomówcie z uczniami o teoriach spiskowych i manipulacjach!

Kursy wybrane dla Ciebie

Wybierz poziom edukacyjny i sprawdź spersonalizowane rekomendacje kursów.

Rozpocznij naukę
OSE IT Szkoła

Odbiorcy

  • Szkoła podstawowa
  • Szkoła ponadpodstawowa
  • Nauczyciele

Kategorie tematyczne

  • Algorytmika i programowanie
  • Bazy danych
  • Bezpieczeństwo systemów informatycznych
  • Biologia i chemia
  • Cyberbezpieczeństwo
  • Zobacz wszystkie

Pomoc

  • Kontakt
  • Regulamin
  • Polityka cookies
  • Deklaracja dostępności
  • Informacje o dofinansowaniu

  • Szkoła podstawowa
  • Szkoła ponadpodstawowa
  • Nauczyciele

  • Algorytmika i programowanie
  • Bazy danych
  • Bezpieczeństwo systemów informatycznych
  • Biologia i chemia
  • Cyberbezpieczeństwo
  • Zobacz wszystkie

  • Kontakt
  • Regulamin
  • Polityka cookies
  • Deklaracja dostępności
  • Informacje o dofinansowaniu
OSE IT Szkoła

©NASK PIB 2023

OSE Ogólnopolska Sieć Edukacyjna NASK GOV.pl Cyfryzacja

©NASK PIB 2023

OSE Ogólnopolska Sieć Edukacyjna GOV.pl Cyfryzacja NASK

Zaloguj się

Asset 1
Asset 2
Asset 3
Nie pamiętam hasła
Przetwarzamy Twoje dane osobowe, aby umożliwić Ci dostęp i korzystanie z serwisu OSE IT SZKOŁA. Administratorem Twoich danych osobowych jest Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa – Państwowy Instytut Badawczy (NASK-PIB) z siedzibą w Warszawie. Przysługuje Ci prawo wniesienia sprzeciwu, prawo dostępu do danych, prawo żądania ich sprostowania, ich usunięcia lub ograniczenia ich przetwarzania. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w Polityce prywatności i plików cookies.

Nie masz konta?

Zarejestruj się

Drogi użytkowniku

Przechodząc do serwisu poprzez kliknięcie odnośnika „Zgadzam się” wyrażasz zgodę na przetwarzanie przez nas Twoich danych osobowych.

Pliki cookies

Gdy korzystasz z naszych serwisów, gromadzimy informacje o Twojej wizycie i sposobie poruszania się w naszych serwisach. W tym celu stosujemy pliki cookies. Plik cookies zawiera dane informatyczne, które są umieszczone w Twoim urządzeniu końcowym - przeglądarce internetowej, z której korzystasz.

Pliki cookies używane w naszych serwisach wykorzystywane są między innymi do bieżącej optymalizacji serwisów oraz ułatwiania Twojego z nich korzystania. Niektóre funkcjonalności dostępne w naszych serwisach mogą nie działać, jeżeli nie wyrazisz zgody na instalowanie plików cookies.

Instalowanie plików cookies lub uzyskiwanie do nich dostępu nie powoduje zmian w Twoim urządzeniu ani w oprogramowaniu zainstalowanym na tym urządzeniu.

Stosujemy dwa rodzaje plików cookies: sesyjne i trwałe. Pliki sesyjne wygasają po zakończonej sesji, której czas trwania i dokładne parametry wygaśnięcia określa używana przez Ciebie przeglądarka internetowa oraz nasze systemy analityczne. Trwałe pliki cookies nie są kasowane w momencie zamknięcia okna przeglądarki, głównie po to, by informacje o dokonanych wyborach nie zostały utracone. Pliki cookies aktywne długookresowo wykorzystywane są, aby pomóc nam wspierać komfort korzystania z naszych serwisów, w zależności od tego czy dochodzi do nowych, czy do ponownych odwiedzin serwisu.


Do czego wykorzystujemy pliki cookies?

Pliki cookies wykorzystywane są w celach statystycznych oraz aby usprawnić działanie serwisów i zwiększyć komfort z nich korzystania, m.in:

  • pozwalają sprawdzić jak często odwiedzane są poszczególne strony serwisów - dane te wykorzystujemy do optymalizacji serwisów pod kątem odwiedzających;
  • umożliwiają rozpoznanie rodzaju Twojego urządzenia, dzięki czemu możemy lepiej dopasować sposób i format prezentowania treści oraz funkcjonalności serwisów;
  • poprawiają wydajność i efektywność serwisów dla korzystających.

W jaki sposób możesz nie wyrazić zgody na instalowanie plików cookies za pomocą ustawień przeglądarki?

Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były instalowane na Twoim urządzeniu, możesz zmienić ustawienia swojej przeglądarki w zakresie instalowania plików cookies. W każdej chwili możesz też usunąć z pamięci swojego urządzenia pliki cookies zapisane w trakcie przeglądania naszych serwisów. Pamiętaj jednak, że ograniczenia w stosowaniu plików cookies mogą utrudnić lub uniemożliwić korzystanie z tych serwisów.


Wykorzystywane narzędzia firm trzecich

Niektóre pliki cookies są tworzone przez podmiot, z usług których korzystamy, np.

  • Google Inc.

W naszych serwisach wykorzystujemy narzędzie Google Analytics do analizy ruchu na stronie internetowej oraz aktywności dotyczących jej przeglądania. Wykorzystujemy je w szczególności do celów statystycznych, aby sprawdzić jak często odwiedzane są poszczególne serwisy. Dane te wykorzystujemy również do optymalizacji i rozwoju serwisów. Więcej informacji na temat narzędzia Google Analytics znajdziesz na stronie:  https://policies.google.com/technologies/cookies

  • Facebook

Więcej informacji o zasadach plików cookies możesz znaleźć na:
https://pl-pl.facebook.com/policies/cookies/     

  • Twitter

Więcej informacji o zasadach plików cookies możesz znaleźć na:
https://help.twitter.com/en/rules-and-policies/twitter-cookies

  • Youtube

Więcej informacji o zasadach plików cookies możesz znaleźć na:
https://policies.google.com/privacy?hl=pl&gl=pl

Wyrażam zgodę na podstawowe oraz funkcjonalne cookies. Podstawowe cookies są niezbędne aby strona mogła działać prawidłowo. Cookies funkcjonalne wykorzystujemy do analizowania wizyt na stronie internetowej. Pomoże nam to zrozumieć, jak często odwiedzane są poszczególne serwisy oraz pozwoli optymalizować i rozwijać stronę.

Zgadzam się