W kolejnej „Lekcji o cyberbezpieczeństwie” zachęcamy Was do rozmowy o najważniejszych zasadach obowiązujących zarówno w świecie offline, jak i online – zasadach życzliwości. Zbiór tych norm w świecie online określany jest mianem netykiety i obowiązuje wszystkich użytkowników internetu w takim samym stopniu, niezależnie od wieku. Warto wprowadzać tę naukę już od najmłodszych lat, aby każde dziecko, które dopiero rozpoczyna swoją przygodę z internetem, weszło w ten świat świadomie i wyposażone w odpowiednią wiedzę.

Jak wynika z najnowszego badania „Nastolatki 3.0” – realizowanego w ramach programu Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej (OSE) przez Thinkstat, zespół badania opinii działający w NASK – młodzi ludzie otrzymują pierwszy telefon z dostępem do internetu średnio w wieku 8 lat i 5 miesięcy (druga klasa szkoły podstawowej). Dlatego już na początku swojej przygody z siecią dzieci powinny poznać przewodnika, który opowie im o tym, z czym mogą się tam spotkać, jakie emocje mogą im towarzyszyć, co jest właściwe, a czego w żadnym wypadku nie należy robić. Takim zaufanym przewodnikiem powinien stać się każdy rodzic, opiekun, jak również nauczyciel. Jeśli więc szukacie sposobu na rozmowę o kulturze osobistej w sieci, to temat ten został poruszony w piątym module naszego bezpłatnego kursu e-learningowego „Internetowa szkoła słonia Spacjusza”, do którego powstał również scenariusz lekcji. Kurs znajdziecie na platformie OSE IT Szkoła.

Trzy zasady słonia Spacjusza

Dzieci powinny mieć świadomość tego, że w sieci obowiązują te same zasady życzliwości, które przestrzegane są w świecie offline i odwrotnie. Należy uwrażliwiać najmłodszych na to, że słowo pisane ma w sobie taką samą moc, jak to wypowiedziane, a bycie częścią społeczności oznacza respektowanie zasad uprzejmości i wymaganie tego samego od innych. Słoń Spacjusz wybrał trzy, które każdy użytkownik sieci powinien znać i stosować.

Po pierwsze: nie dokuczaj innym. Sprawianie przykrości w internecie rani tak samo, jak w szkole czy w domu. Warto przy tej okazji porozmawiać z uczniami o sytuacji, w której to ich rówieśnik zachował się w sieci nieodpowiednio – sprawił innemu dziecku przykrość, np. pisząc na forum. Podkreślcie konieczność przeproszenia za takie zachowanie. Poszukajcie wspólnie przykładu zachowania akceptowalnego w takiej sytuacji, komunikatu innego niż ten, w którym dziecko wyraziło swoje negatywne emocje.

Po drugie: nie korzystaj bez pozwolenia z czyjegoś komputera, tabletu czy telefonu. Zaglądanie do czyjegoś telefonu to jak czytanie czyjegoś pamiętnika. Nie należy bez pytania korzystać z rzeczy drugiej osoby.

I po trzecie: używaj miłych słów. Bycie miłym nic nie kosztuje, a poprawienie komuś nastroju wywołuje pozytywne emocje. Pozwólcie dzieciom na podawanie przykładów z własnego życia, podpowiadajcie, jak mogą realizować zasady netykiety. Pamiętajcie jednak, że doświadczenia z internetem to nie tylko pozytywne emocje, ale również te negatywne. Nie pomijajcie tych doświadczeń, szczególnie jeśli dotyczą Waszych uczniów.   

Zaufany dorosły

Najważniejszą informacją, jaką powinny otrzymać dzieci podczas zajęć czy rozmowy na temat netykiety, jest to, że w sytuacji, w której coś lub ktoś sprawi im przykrość, zauważą coś, co wzbudzi ich niepokój lub podejrzliwość, zawsze mogą liczyć na Waszą pomoc – pomoc zaufanej osoby dorosłej. Nie osoby przypadkowo poznanej w sieci, a osoby z ich najbliższego otoczenia. Wypracowanie takiego zaufania to cel, który powinien postawić sobie każdy rodzic, opiekun czy nauczyciel mający kontakt z najmłodszymi użytkownikami internetu. Każde dziecko musi wiedzieć, że w trudnej sytuacji zawsze może zwrócić się do bliskiej osoby dorosłej.

Lekcja o cyberbezpieczeństwie

Szukacie pomysłów na tematy lekcji o cyberzagrożeniach? Skorzystajcie z pozostałych scenariuszy, które polecaliśmy Wam w naszej serii. Specjalnie dla Was – pomocna ściągawka!

Kolejny scenariusz przypomnimy Wam już za tydzień – koniecznie bądźcie z nami!

Inne aktualności

Zobacz więcej

Temat lekcji: manipulacje w sieci i teorie spiskowe

13.06.2025

Nikt z nas nie jest w pełni odporny na dezinformację, ale młodzi ludzie, z racji wieku, ulegają jej najczęściej. Skorzystajcie z materiałów dostępnych na OSE IT Szkole i pomówcie z uczniami o teoriach spiskowych i manipulacjach!

Programowanie dla każdego

06.06.2025

Już wkrótce – bo 8 czerwca – Dzień Informatyka. To dobra okazja, by zastanowić się, jak najlepiej przygotować dzieci do życia w świecie, który z roku na rok staje się coraz bardziej cyfrowy.

Temat lekcji: cyberzagrożenia

30.05.2025

Wirtualny świat kusi, ale bywa też miejscem, w którym łatwo się zagubić, zostać zranionym lub zmanipulowanym. Rolą nauczyciela jest nie tylko pokazywać możliwości globalnej sieci, lecz także uczyć uważności, odpowiedzialności i troski o cyfrowe bezpieczeństwo.

Kursy wybrane dla Ciebie

Wybierz poziom edukacyjny i sprawdź spersonalizowane rekomendacje kursów.